Huyện Điện Biên, mảnh đất lịch sử giàu truyền thống cách mạng còn được biết đến là một địa danh phía Tây Bắc tổ quốc với sự đặc sắc của văn hóa các dân tộc và là huyện điểm về sản xuất nông nghiệp của Tỉnh Điện Biên.

Huyện Điện Biên  là nơi sinh sống của 08 dân tộc anh em với nền văn hóa đa dạng, phong phú và giàu bản sắc dân tộc; Với các di tích lịch sử nằm trong quần thể Di tích lịch sử Chiến thắng Điện Biên Phủ, những danh lam thắng cảnh, hang động đẹp, các điểm văn hóa, tâm linh, các bản văn hóa du lịch… là điểm đến hấp dẫn du khách tham quan và trải nghiệm mỗi khi đặt chân tới Điện Biên.

Trong những năm qua, công tác bảo tồn và phát triển văn hóa các dân tộc gắn với phát triển du lịch đã có bước phát triển và đạt được một số kết quả quan trọng. Các hoạt động văn hóa, văn nghệ, lễ hội lịch sử, lễ hội dân gian truyền thống thường xuyên được tổ chức; công tác kiểm kê, lập hồ sơ, công nhận di sản văn hóa phi vật thể được duy trì, các thiết chế văn hóa được đầu tư nâng cấp và hoạt động có hiệu quả, phong trào văn hóa cơ sở phát triển mạnh và hoạt động ngày một đổi mới góp phần nâng cao đời sống văn hóa tinh thần và vật chất của nhân dân trên địa bàn huyện.

Đ/c Lê Văn Quý – Phó Chủ tịch UBND tỉnh trao bằng công nhận Di sản Văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia

Ngay từ đầu nhiệm kỳ 2015-2020  Huyện ủy- HĐND&UBND đã tập trung Lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan chuyên môn tập trung khảo sát, nghiên cứu và tham mưu ban hành các văn bản chỉ đạo điều hành và triển khai thực hiện như : Chương trình hành động số 10-CTr/HU ngày 26/12/2016 của Ban Chấp hành Đảng bộ huyện; Nghị quyết số 37/NQ-HĐND ngày 05/4/2017 của Hội đồng nhân dân huyện Điện Biên  khóa XX, Nghị quyết về Kế hoạch bảo tồn và phát triển văn hóa các dân tộc gắn với phát triển Du lịch, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn huyện giai đoạn 2016 – 2020, định hướng đến 2025; Kế hoạch số 694/ KH-UBND ngày 04/8/2018 của UBND huyện về việc thực hiện Bảo tồn và phát triển văn hóa các dân tộc gắn với phát triển du lịch, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn huyện giai đoạn 2017-2020, định hướng đến 2025 đạt được nhiều kết quả.

Đ/c Phạm Đức Toàn – TUV – Bí thư Huyện ủy Điện Biên phát biểu ý kiến chỉ đạo tại Hội nghị

Bằng những việc làm cụ thể, phù hợp với sự phát triển kinh tế xã hội, Đảng bộ huyện luôn quan tâm đến đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân,  UBND huyện đã xây dựng kế hoạch theo từng năm, giai đoạn và triển khai đồng bộ từ cấp huyện đến các xã, các thôn bản về đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị văn hóa cũng như tăng cường tổ chức các hoạt động văn hóa cơ sở, việc duy trì tổ chức hoạt động Ngày hội VHTTDL các dân tộc gắn với Lễ hội lịch sử Thành Bản Phủ; Ngày hội Văn hóa dân tộc Mông… được tổ chức thường xuyên ( từ năm 2012 - 2019 ) và luôn được đổi mới về nội dung cũng như qui mô tổ chức, thực sự là một sự kiện văn hóa,du lịch tiêu biểu, đặc sắc, trở thành một sản phẩm du lịch riêng của huyện Điện Biên thu hút không những các đơn vị tham gia thuộc huyện và các đơn vị trong và ngoài tỉnh, các tỉnh kết nghĩa nước bạn Lào và đông đảo du khách về tham dự.

Các Đ/c Lãnh đạo tỉnh - huyện trao cờ lưu niệm cho các đoàn về tham dự Giao lưu văn hóa dân tộc Mông

Nhằm bảo tồn những di sản văn hóa các dân tộc để có tình kế thừa và phát triển, Phòng VH&TT và  các cơ quan chuyên môn của Huyện khảo sát, nghiên cứu và tham mưu cho huyện những chương trình, kế hoạch tổ chức các lớp tập huấn, truyền dạy dân ca, dân vũ, nhạc cụ các dân tộc cho các hạt nhân văn nghệ, lãnh đạo và CCVH các xã trên địa bàn huyện, việc kiêm kê di sản văn hóa, lập hồ sơ di sản, nghệ nhân ưu tú đề nghị công nhận cấp Quốc gia, cấp tỉnh đã được duy trì và thực hiện có kết quả, huyện đã tập trung các nguồn lực để đầu tư cho hệ thống thiết chế văn hóa, vật tư thiết bị phục vụ hoạt động văn hóa, thể thao từ cấp huyện đến cơ sở nâng cao chất lượng đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân, tính đến nay tòan huyện có 170 nhà văn hóa, trên 250 đội VNQC, trên 70% số gia đình, 95% số cơ quan đơn vị  được công nhận danh hiệu văn hóa.

(Lớp tập huấn Văn hóa, Văn nghệ dân gian cho Lãnh đạo, cán bộ CCVC, và các đội văn nghệ trên địa bàn huyện)

Các hoạt động Bảo tồn, giữ gìn, phục dựng và lưu giữ Di sản văn hóa gắn với khai thác các loại hình du lịch lịch sử, du lịch tâm linh, du lịch văn hóa, sinh thái, du lịch văn hóa cộng đồng  gắn với mô hình sinh kế nông nghiệp nông thôn, các sản phẩm ocop đang từng bước được khai thác, thu hút du khách trong và ngoài nước đến thăm  quan và sinh hoạt văn hóa, tìm hiểu về phong tục tập quán sinh hoạt của cộng đồng nhân dân các dân tộc tiêu biểu đó là Lễ hội Cầu mưa (Dân tộc Lào, Khơ Mú), Lễ hội Mừng lúa mới (Dân tộc Lào, Khơ Mú, Thái) Lễ Xên bản (Dân tộc Thái); Giao lưu văn nghệ tại các bản văn hóa du lịch và các trò chơi dân gian dân tộc, nghệ thuật dân gian truyền thống như hát đối, hát giao duyên, hạn khuống, xòe cổ dân tộc Thái...  Bên cạnh đó huyện đã quan tâm đầu tư  các nguồn lực cho việc phát triển kinh tế, các sản phẩm nông nghiệp trở thành sản phẩm ocop tiêu biểu của tỉnh luôn được giới thiệu, quảng bá tại các sự kiện văn hóa, du lịch, các hội chợ của tỉnh và khu vực tổ chức.    

Đ/c Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ thăm mô hình sản xuất nông nghiệp tại xã Thanh Hưng

Với sự nỗ lực của cấp ủy Đảng chính quyền địa phương và sự nhiệt tình hưởng ứng của nhân dân trên đại bàn toàn huyện. Năm 2016- 2019 Huyện Điện Biên đã có 4 di sản Văn hóa Phi vật thể cấp Quốc gia đó là Lễ hội Thành Bản Phủ, di sản Nghệ thuật Xòe Thái và Tết Té nước dân tộc Lào,Lễ hội Tết hoa dân tộc Cống, có 8 nghệ nhân, người am hiểu và nắm giữ di sản văn hóa các dân tộc đã được Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam trao tặng danh hiệu Nghệ nhân ưu tú.  

Các đ/c lãnh đạo huyện chụp ảnh lưu niệmcùng các nghệ nhân tại Lễ hội Té nước dân tộc Lào năm 2029

Cùng với các chính sách về an sinh xã hội, huyện Điện Biên luôn trú trọng đến việc động viên khuyến khích các nghệ nhân, VĐV, diễn viên có nhiều thành tích đóng góp cho các hoạt động VHTDTT trên địa bàn huyện, tạo mọi điều kiện để lực lượng cán bộ làm công tác văn hóa, đội ngũ cộng tác viên, nghệ nhân được tham gia, đóng góp các thành tích cho phong trào của huyện, nhiều đội văn nghệ quần chúng, các nghệ nhân, diễn viên được tham gia các hoạt động lớn do Trung ương, khu vực và tỉnh Điện Biên tổ chức góp phần quảng bá thêm về mảnh đất lịch sử cùng sự phong phú của bản sắc văn hóa huyện Điện Biên.

Đ/c Nguyễn Hữu Khởi – Phó bí thư - Chủ tịch UBND huyện trao chứng nhận danh hiệu "Nghệ nhân ưu tú" của Chủ tịch nước cho các nghệ nhân

Trong việc thực hiện các Nghị quyết của Trung ương và Tỉnh ủy Điện Biên có thể khẳng định rằng  Huyện Điện Biên đã làm tốt công tác bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa tiêu biểu gắn với phát triển du lịch góp phần thực hiện thành công các mục tiêu, chỉ tiêu Nghị quyết đại hội Đảng các cấp, Nghị quyết Đại hội khóa XIX, nhiệm kỳ 2015-2020 của Đảng bộ Huyện.Với những kết quả  đã đạt được cùng với sự nhiệt tình hưởng ứng của các cấp các ngành và cộng đồng nhân dân,  sự đậm đà màu sắc của văn hóa các dân tộc được lan tỏa và gìn giữ. Cùng với sự hấp dẫn của các danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử ,những sản phẩm nông nghiệp đặc sắc dần trở thành sản phẩm du lịch, huyện Điện Biên là một điểm đến hấp dẫn của du khách mọi miền đất nước được tham quan du lịch, được trải nghiệm tìm hiểu lịch sử, khám khá chiêm ngưỡng các danh lam thắng cảnh và được hòa mình vào thiên nhiên tươi đẹp với nét đẹp cuộc sống bình dị, thân thiện của cộng đồng các dân tộc Điện Biên. Trong nhiệm kỳ 2020- 2025 Đảng bộ huyện Điện Biên quyết tâm phấn đấu trở thành huyện điểm văn hóa miền núi biên giới của tỉnh Điện Biên và vùng Tây Bắc với sự hào hùng của vùng đất lịch sử và  nét đẹp đặc sắc của văn hóa vùng biên cương./.

Vòng xòe và điệu múa Sạp trong Lễ công bố di sản Văn hóa Phi vật thể quốc gia – Ngày hội VHTT&DL huyện Điện Biên